به طور کلی می توان گفت که خاک ها را به سه دسته تقسیم می کنند: اسیدی، خنثی و بازی، اگر PH در بازه عددی صفر تا ۷ باشد خاک اسیدی بوده و 7 به بالا بازی می باشد، در صورتی که خاک هنگام آزمایش عددی را نزدیک به ۷ نمایش دهد نشان دهنده خنثی بودن آن است.
یکی از مشکلات بسیار مهمی که خاک های ایران با آن روبرو می باشد قلیایی بودن است، بدین معنی که PH خاک بالای عدد ۷ می باشد که دلایل بسیاری دارد، مانند: اقلیم، کمبود بارندگی و ... . شاید برای شما سوال پیش بیاید که ارتباط بارندگی با اسیدی بودن خاک به چه صورت است، باید گفت که خود باران تا حدودی اسیدی می باشد و زمانی که آب باران به خاک می رسد تا حدودی آن را اسیدیته می کند و از طرفی عدم بارندگی سبب عدم جابجایی مواد درون خاک شده که این خود نیز سنگین شدن خاک و حالت قلیایی بودن آن را به دنبال دارد.
هر گیاهی با توجه به ویژگی ها و انواع خاک مورد استفاده، پی اچ متفاوتی را تحمل می کند و از طرفی اسیدی بودن خاک بر جذب مواد غذایی بسیار تاثیرگذار است. شما قبل از پرورش گیاهان زینتی و یا حتی در کشت و کار های بزرگ و گلخانه ای باید نسبت به میزان PH خاک کاملاً آگاه باشید زیرا در صورت عدم داشتن اطلاعات کافی ممکن است گیاه با کمبود عناصر ضروری مواجه شود که در پی آن نیز مزرعه و یا گیاه زینتی با مشکل مواجه می گردد.
مهمترین اثری که PH می تواند در خاک داشته باشد کنترل بر حلالیت مواد غذایی می باشد و از طرفی رشد گیاهان را به طور مستقیم یا غیر مستقیم تحت تاثیر قرار می دهد. به طور معمول زمانی که خاک قلیایی می شود گیاه با کمبود عناصری مانند: منگنز، آهن، روی و فسفر مواجه می شود که باید از کودهای مناسب برای خاک های قلیایی استفاده کرد.
روش های زیادی برای اندازه گیری مقدار پی اچ خاک وجود دارد ، از جمله:
1- استفاده از PH متر: دستگاه های کوچکی هستند که در بازار وجود دارند، می توانید آن را درون خاک قرار داده و میزان اسیدیته خاک را با یک عددی که روی صفحه نمایش آن نمایش داده می شود به دست بیاورید.
2- کاغذ شناساگر یا تورنسل: از ساده ترین راه ها و مقرون به صرفه ترین روش های اندازه گیری میزان اسیدیته خاک استفاده از این کاغذها می باشد. برای اندازه گیری باید کاغذ را درون محلولی از آب مقطر و خاک مورد نظر قرار داده و سپس با توجه به تغییر رنگ کاغذ می توانید نتیجه آن را مشاهده نمایید، به این صورت که با تطابق دادن رنگ کاغذ و جدول راهنما اسیدی یا قلیایی بودن خاک مشخص می شود.
3- جوش شیرین و سرکه: مقدار مناسبی از هر دوی این ماده را به صورت جداگانه در آب حل کنید و به ترتیب آن را به خاک اضافه کنید، اگر به واسطه محلول جوش شیرین روی خاک کف ایجاد شود به معنای اسیدی بودن و اگر به واسطه سرکه روی خاک کف ایجاد شود به معنای قلیایی بودن آن است.
● عناصر پرمصرف مانند فسفر به واسطه اسیدی بودن خاک کاهش پیدا می کنند که این خود می تواند بسیار آسیب زا باشد.
● عناصر کم مصرف مانند آهن و آلومینیوم چنانچه خاک اسیدی باشد میزان آنها افزایش پیدا می کند که در صورت بالا بودن این مواد برای گیاه ایجاد مسمومیت می کنند.
● بعضی از میکروب ها و باکتری های مفید در یک بازه اسیدی و یا قلیایی شروع به فعالیت می کنند و چنانچه شرایط مربوط به PH خاک برای آنها متعادل نباشد ممکن است فعالیتشان متوقف گردد.
● یکی از موارد بسیار مهم که بر میزان اسیدی یا بازی بودن خاک بسیار تاثیرگذار است، بارندگی می باشد و به طور کلی بارندگی اسیدیته خاک را افزایش می دهد.
● مواد عالی موجود در خاک به طور معمول اسیدی هستند و افزایش آنها در خاک می تواند بر اسیدی شدن خاک تاثیرگذار باشد.
● چنانچه خاک شما شنی باشد، پی اچ آن قلیایی خواهد بود و خاک های رسی و آهکی خاصیت اسیدی دارند.
● گیاهان اسید دوست با ترشح اسید در ریشه PH خاک را کم می کنند، در نتیجه می توان گفت نوع خود گیاه نیز بی تاثیر نیست.
● عدم زهکشی گلدان نیز از عوامل تاثیرگذار بر اسیدیته خاک بوده که در صورت خروج آب اضافه، خاک گلدان سنگین نشده و اسیدی خواهد ماند.
• گل جعفری
• گاردنیا
• زنبق ژاپنی
• تریلیوم
• بگونیا
• ماگنولیا
• کالونا ها
• گل نرگس
• ادریسی های آبی
• خَلَنگ ژاپنی
• گل کاملیا
• رهددندرن
• آزالیا ی ژاپنی
برای پرورش گیاهان زینتی شاداب و سالم، در وهله اول قبل از آنکه هر کاری انجام دهید باید نوع خاک خود را بشناسید، به عنوان مثال باید بدانید که خاک سست، فشرده، مرطوب و یا خشک است. زیرا خاک های فشرده و سخت PH آنها به راحتی تغییر نمی کند اما بالعکس در خاک های نرم و سست میزان پی اچ راحت تر تغییر می کند. اطلاعات کافی راجع به اسیدیته خاک و یا قلیایی بودن آن داشته باشید، این به شما کمک می کند که راه حل های مناسب را انتخاب کنید از طرفی باید بدانید که اکثر گیاهان PH 6 تا 7ونیم را می پسندند، در این مورد نوع گیاه نیز بسیار مهم بوده به عنوان مثال اکثر گیاهان آپارتمانی خاک اسیدی را می پسندند.
خاک باید آزمایش شود که میزان قلیایی و یا بازی بودن آن مشخص گردد از طرفی آزمایش کردن آب نیز باعث می شود بدانید که برای تغذیه گیاهان خود چه نوع آبی باید استفاده شود، به عنوان مثال آب باران اسیدی است اما آب های زیرزمینی قلیایی تر هستند. در صورت مشاهده بالا بودن میزان اسید خاک در آزمایش، می توانید از آهک که به صورت پودری وجود دارد استفاده کنید که یکی از راه حل های پیش پا افتاده و ساده برای تنظیم PH خاک می باشد. بعد از اضافه کردن آهک به خاک باید آن را مدام آبیاری کند تا روی خاک تاثیر بگذارد.
بسیاری از کودهایی که در بازار موجود هستند و به صورت اختصاصی برای برخی از گیاهان تهیه شده اند، به راحتی می توانند میزان اسیدی بودن خاک را تنظیم کنند و از طرفی بعضی از عناصر مورد نیاز گیاهان که در نتیجه اسیدی شدن و یا قلیایی شدن خاک از دسترس گیاه خارج می شود، را به گیاه می رسانند. کودهایی که خاک را اسیدی می کنند :
✓ کود سولفات آهن: زمانی که خاک قلیایی می شود استفاده از این کود باعث می شود که عنصر آهن در اختیار گیاه قرار گرفته و میزان بازی بودن خاک را کاهش دهد.
✓ کود اسید هیومیک : این ماده ارگانیک قادر است که ساختار خاک را تنظیم نماید و از طرفی خاک را اسیدی کند.
✓ کمپوست، کود سولفات آمونیوم و سولفور : هر یک از این مواد نیز در پایین آوردن PH خاک تاثیرگذار هستند، از طرفی سولفور هنگام واکنش با باکتری ها و مواد آلی به اسید تبدیل می گردد.
نکات پایانی
همانگونه که اشاره شد از موارد مهمی که باید نسبت به آن دقت کافی داشت میزان اسیدی بودن و یا قلیایی بودن خاک است و در صورت بی توجهی نسبت به این مورد ممکن است که گیاه مواد مغذی مورد نظر خود را به راحتی جذب نکند. در صورت اسیدی بودن بیش از اندازه و یا قلیایی بودن بیش از حد می توانید از راه های مناسب مانند استفاده از کود متناسب با شرایط گیاه و گلدان استفاده نمایید.
پرفروش ترین های امروز
محصولات پیشنهادی برای شما
