آبیاری گل و گیاهان آپارتمانی به روش صحیح یکی از مسائل مهم جهت مراقبت از آنهاست. تمامی گل و گیاهان برای رشد و ثمردهی به آب نیاز دارند اما در صورتی که آب کافی دریافت کنند و بیش از حد مورد نیازشان آبیاری نشوند. چرا که آبیاری زیاد تاثیرات مخربی بر روی گیاهان آپارتمانی گذاشته و موجب بروز مشکلات جدی می شود، به همین دلیل پیش از آبیاری گیاهان باید از میزان نیاز آنها به آب مطلع شده و سپس با توجه به نیازشان آن ها را آبیاری کنید. به عنوان مثال کاکتوس ها در هفته ۱ بار به آبیاری نیاز دارند در صورتی که گیاه زامیفولیا هر ۲ الی ۳ روز یک بار باید آبیاری شود.
مهم ترین تاثیراتی که آبیاری پی در پی و زیاد بر روی گل و گیاهان آپارتمانی می گذارد عبارتند از:
یکی از اصلی ترین تاثیرات مخربی که آبیاری زیاد بر روی گیاهان می گذارد پژمرده شدنشان است، چرا که آبیاری بیش از حد سبب تجمع رطوبت زیاد در خاک و در نتیجه رشد میکروب ها و قارچ های مختلفی می شود. همچنین با آبیاری بیش از حد خاک دچار چسبندگی شده و اکسیژن آن از بین می رود که هر دوی این موارد موجب خفگی و تخریب ریشه شده و در نتیجه به پژمرده شدن گیاهان ختم می شود.
یکی دیگر از آسیب هایی که آبیاری زیاد به گل و گیاهان آپارتمانی وارد می کند تغییر رنگ برگ ها و قهوه ای شدن آن هاست. قهوه ای شدن برگ ها مادامی اتفاق می افتد که مقدار زیادی آب به ریشه اضافه شده و ریشه قادر به جذب این میزان آب نیست و در نتیجه دچار خفگی ( به دلیل نبودن اکسیژن در خاک ) و پوسیدگی می شود از این رو بلافاصله پس از آسیب دیدن ریشه، برگ ها کم کم رنگ سبز خود را از دست داده و قهوه ای می شوند.
هنگامی که گیاه زینتی به صورت مکرر و به مقدار زیاد آبیاری شود، ریشه های آن هم به مرور دچار شکستگی می شوند و فرایند جذب مواد مغذی توسط گیاه از بین می رود. در چنین شرایطی همچنین در بسیاری از اوقات هم مواد مغذی خاک همچون منگنز، آهن و غیره شسته می شوند یا به اصطلاح ph آن تغییر می کند که موجب نرسیدن مواد مغذی به آن و در نتیجه زرد رنگ شدن برگ های گیاه می شود.
اِدِم که به معنای تغییر رنگ گیاهان از سبز طبیعی به سبز روشن متمایل به زرد است، یکی از نشانه های آبیاری زیاد در گل و گیاهان آپارتمانی است و هنگامی بروز می دهد که گیاهان در مدتی طولانی بیش از حد مورد نیازشان آب دریافت کنند. در چنین شرایطی فشار آب در سلول های برگ های آن ها ایجاد می شود که این فشار آب منجر به بروز تاول هایی بر روی برگ ها شده و هنگامی که تاول ها بترکند در جای آن ها ضایعاتی به رنگ های سفید یا قهوه ای ایجاد می گردد، به علاوه قسمت بالای برگ ها هم دچار فرورفتگی می شود.
یکی دیگر از اثرات ویران کننده آبیاری زیاد ریزش برگ های گیاهان است که این عارضه دقیقا بعد از بروز اِدِم رخ می دهد، زمانی که گیاه دچار این آسیب شود رفته رفته ضعیف شده و به اصطلاح افتاده یا آویزان می شود.
هنگامی که گیاهان به صورت مکرر و پی در پی بیش از حد آبیاری شوند یک سری علائم در آن ها شروع به نمایان شدن می کند که از علائم رایج می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• تغییر رنگ برگ ها به زرد یا سبز روشن
• قهوه ای شدن رنگ جوانه ها
• تغییر رنگ خاک از قهوه ای به سبز تیره
• پژمردگی گیاه
• ریزش برگ ها
• تغییر رنگ ریشه از سفید به قهوه ای
برای بازگشت سلامتی گیاهانی که مدتی بیش از حد آبیاری شده اند و نجات دادن آن ها از پژمردگی و پوسیدگی یک سری راهکارها وجود دارد که می توانید از آنها بهره ببرید:
1- بازیابی گیاه:
یکی از بهترین راه ها برای درمان گیاه بیش از حد آبیاری شده، بازیابی آن یا همان خشک کردن خاک گلدان در زیر نور آفتاب یا سایه است. زیرا این کار به جلوگیری از پوسیدگی ریشه کمک شایانی می کند و مانع مرگ گیاه می شود.
2- انتخاب گلدانی با زهکشی مناسب:
در صورتی که گلدان گیاه دارای زهکشی مناسب نباشد، آب اضافی قادر به خروج از گلدان نیست و در خاک جمع می شود و موجب آسیب رسانی به گیاه می شود، در نتیجه در زمان انتخاب گلدان مناسب برای هر گیاه حتما باید توجه کنید که زهکشی مناسبی داشته باشد تا بعد از هر بار آبیاری آب اضافی را به راحتی تخلیه کند.
3- خشک کردن ریشه گیاه:
هنگامی که گیاهان به دلیل آبیاری بیش از حد زرد رنگ شدند، باید آن ها از گلدان خارج کرده و مدتی در بیرون نگهدارید تا ریشه آن ها به طور کامل خشک شده و دچار آسیب دیدگی نشود. برای این کار بهتر است گیاه را به مدت چند ساعت بر روی یک تور سیمی قرار دهید تا فرایند خشک شدن ریشه سریعتر انجام شود.
4- بررسی خاک گلدان و تعویض آن:
پس از انجام مراحل گفته شده، خاک گلدان را به طور کامل بررسی کنید و در صورتی که خاک دچار تغییر رنگ از قهوه ای به حالتی سبز مانند شده بود، بلافاصله آن را عوض کنید، چرا که رسوب یک سری جلبک ها در خاک موجب تغییر رنگ آن شده است.
5- جدا کردن قسمت های آسیب دیده:
پیش از قرار دادن گیاه در گلدان، تمامی قسمت های آن را به خوبی بررسی کنید و با استفاده از یک چاقوی تمیز برگ ها یا ریشه هایی که دچار تغییر رنگ شده و آسیب دیده اند را جدا کنید سپس گیاه را درون خاک قرار دهید.
سخن پایانی
به طور کلی آبیاری بیش از حد گیاهان موجب بروز عوامل مضر بسیاری می شود که مهمترین آن ها پژمردگی گیاه و پوسیدگی ریشه است که در صورت رسیدگی دیرهنگام منجر به نابودی و مرگ گیاه می شود.
