حشرات فلسی insect Scale یا فلس دار با توجه به نام خود، دارای بدنی با پوشش فلس مانند هستند که وظیفه این فلس ها محافظت از بدنشان است. فلس های موجود بر روی بدن این حشرات یا آفت ها اغلب به شکل نیم کره است، اما در برخی از اوقات مسطح و بیضی شکل می باشد. حشرات فلسی دارای رنگ زرد مایل به قهوه ای هستند که بسیار ریز بوده و به دلیل عدم تحرک (حرکت نکردن بر روی گیاه) و پنهان نمودن خود در ریشه، شکاف های ساقه و لا به لای برگ های گیاهان به راحتی قابل تشخیص نیستند. این نوع آفت ها در دهان خود دارای زائده ای سوزن مانند هستند که به کمک آن از شیره گیاهان تغذیه می کنند و سر مجزا ندارند بلکه سر آن ها چسبیده به بدنشان است و همین امر تشخیص و رویت آن ها را دشوار می سازد.
آفت های فلسی بر روی برگ ها و ساقه گیاهان چسبیده و شیره آن ها را می مکند یا به عبارت دیگر منبع اصلی تغذیه حشرات فلسی شیره گیاهان هستند. هنگامی که این آفات شروع به مکیدن شیره گیاهان می کنند از خود شیره ای دفع می کنند که به زمین می چکد و سبب ایجاد توده ای چسبنده، براق و قارچ سیاه یا همان کپک توده ای می گردد که همواره مورچه ها را به خود جذب می کند؛ این نوع آفت ها پس از گذشت مدت کوتاهی سبب تضعیف گیاهان و در نهایت مرگ آن ها می شوند. حشرات فلسی اغلب به گلخانه ها و گل و گیاهان زینتی آپارتمانی نظیر حسن یوسف، پیله آ، درخت اژدها (دراسنا)، آگلونما، اریکا، گل حنا (امپاتیانس)، بنفشه آفریقایی، پامچال، داودی، دیفن باخیا و سینراریا (سینرر)، گل سرخ، گل مرجان، گل میخک و گل یاسمن هجوم می برند، چرا که این گیاهان محل مناسبی جهت رشد و تکثیر آن ها می باشند.
آفت های حشرات فلسی در هنگام بروز روی گیاهان علائم چندان زیادی از خود نشان نمی دهند و به طور کلی از اصلی ترین علائم آن ها می توان به سوراخ شدن، پژمردگی، ریزش، زرد و بی حال شدن برگ های گیاهان اشاره نمود. شایان ذکر است که تجمع مورچه ها در خاک گلدان و یا اطراف گلدان به دلیل دفع توده چسبنده نیز می تواند یکی از نشانه های بروز حشرات فلسی باشد.
برای جلوگیری از بروز حشرات فلسی باید با توجه به نیاز هر گیاه و شرایط آب و هوایی، گیاه را در مکان مناسب ( از لحاظ میزان نور دریافتی ) قرار دهید و آن را به اندازه مورد نیازش آبیاری کنید. به علاوه بیش از اندازه به گیاه خود کود ندهید و در صورت خرید گیاه جدید ابتدا آن را به دقت در خصوص وجود نشانه های بیماری گیاهان آپارتمانی بررسی کنید و سپس در کنار سایر گیاهان قرار دهید. شایان ذکر است که گیاه آلوده به آفت حشرات فلسی را باید در مکانی به دور از سایر گیاهان نگهداری نمود یا به عبارت دیگر آن را قرنطینه کرد، چرا که در غیر این صورت حشرات فلس دار به سایر گیاهان سرایت کرده و آن ها را درگیر خود می کنند.
به طور کلی حشرات فلسی جزء آن دسته از آفت های گل و گیاهان آپارتمانی بسیار خطرناک به شمار می آیند که در صورت دفع نشدن، در کوتاه ترین زمان ممکن به گیاهان ضربه جدی وارد کرده و موجب از بین رفتن آن ها می شوند، به همین دلیل باید در صورت مشاهده سریعا با استفاده از روش های درمان آفات گیاهان دفع گردند تا سلامت آنها حفظ شود. دفع و مقابله با حشرات فلسی دارای چندین مرحله است که این مراحل به ترتیب عبارتند از:
۱: ابتدا تمامی قسمت های گیاه به ویژه ریشه، شکاف های ساقه، لا به لا و زیر و روی برگ ها را به خوبی بررسی کنید و سپس با استفاده از موچین تک تک فلس ها را از گیاه جدا کنید.
۲: فلس های جمع آوری شده را درون الکل انداخته و پنبه یا پارچه آغشته شده به الکل را بر روی ساقه و برگ های گیاهان بکشید. پس از ضد عفونی کردن برگ ها با استفاده از الکل بدون فوت وقت پارچه ای نمناک بر روی تمامی قسمت های گیاه از جمله ساقه و برگ ها بکشید.
۳: پس از استفاده از الکل با استفاده از مایع ظرفشویی و آب محلولی بسازید و بر روی برگ ها اسپری کنید، سپس با استفاده از پارچه ای نرم و تمیز برگ ها را پاک کنید.
۴: پس از انجام مراحل گفته شده نوبت به استفاده از اسپری حشره کش می رسد، حشره کش را بر زیر، رو و لا به لای برگ ها اسپری کنید، توجه داشته باشید اسپری حشره کشی را که مورد استفاده قرار می دهید مناسب گیاهان باشد چرا که در غیر این صورت به گیاه آسیب وارد می کند.
۵: در گیاهان آپارتمانی مانند آگلونما که حجم برگ های آن ها انبوه است باید پس از انجام مراحل گفته شده اقدام به هرس نمودن کرد، چرا که این روش جهت کاهش تعداد برگ ها و دفع سریعتر حشرات فلسی موثر است. توجه داشته باشید که برای هرس نمودن باید از قیچی باغبانی ضد عفونی شده با آب و صابون استفاده نمود.
۶: پس از هرس کردن برگ های گیاه، با استفاده از روغن باغبانی یا همان روغن چریش برگ ها و ساقه گیاه را چرب کنید.
۷: در مرحله آخر گیاه آلوده را با استفاده از سم رتینون سمپاشی کنید و پس از خشک شدن سم، گیاه را با استفاده از آب ولرم ( نه داغ یا سرد ) شست و شو دهید؛ بهتر است در ماه ۲ بار گیاه سم پاشی گردد.
علاوه بر تمامی مراحل گفته شده می توان از یک حشره شکارچی طبیعی در کنار گیاهان آلوده به حشرات فلسی نگهداری نمود تا با بلعیدن تمام این آفات به دفع سریعتر آن ها کمک نماید. توجه داشته باشید که تمامی روش های گفته شده باید به مدت ۱ ماه به طور منظم انجام شوند تا حشرات فلسی به طور کامل از بین بروند.
