- انتشار : یکشنبه 21 آبان 1402
- نویسنده : گلاتور
- 2242
گیاهان ابلق به گیاهانی گفته می شود که برگ، گل و یا ساقه آنها از چندین رنگ که عبارتند از قرمز، زرد، قرمز، بنفش، ارغوانی، سفید و کرم تشکیل شده باشد، به عنوان مثال دور تا دور برگ ها قرمز یا سفید باشد یا لکه هایی کرم رنگ بر روی برگ ها وجود داشته باشد. گیاهان ابلق از طرفداران بسیاری برخوردارند چرا که ظاهری متفاوت دارند و دارای دو الی چند رنگ هستند به همین دلیل زیبایی خاصی به محیط اطراف خود می بخشند به علاوه در کنار گیاهان تک رنگ نیز جلوه خاصی دارند. شناخته شده ترین انواع گیاهان ابلق در بین گیاهان آپارتمانی گیاه پوتوس، سانسوریا و پاپیتال ابلق هستند.
گیاهان ابلق دارای پنج مدل متفاوت هستند که عبارتند از:
بسیاری از گیاهان به طور ذاتی و ژنتیکی ابلق ( دارای دو یا چند رنگ ) می باشند که نام علمی آنها کالیمرا است.
علاوه بر گیاهانی که به صورت ژنتیکی ابلق هستند، نوعی دیگر از گیاهان وجود دارند که به دلیل کمبود کلروفیل ویژگی های ابلق را کسب می کنند. کلروفیل نوعی سبزینه یا رنگدانه سبز است که در گیاهان وجود دارد و موجب سبز نگه داشتن برگ ها و ساقه گیاهان می گردد. هنگامی که گیاه به خوبی کلروفیل دریافت نکند توانایی تولید کردن کلروپلاست ( نوعی اندامک در سلول های گیاهی که سبب جذب کلروفیل و سبز رنگ شدن گیاه می گردد ) را ندارد در نتیجه به جز رنگ سبز شروع به تولید رنگ های دیگر می کند که به آن ابلق ناشی از کمبود کلروفیل گفته می شود. این نوع گیاهان ابلق دارای رنگ های زرد و سفید در برگ ها، ساقه و گل های خود هستند.
این نوع گیاهان ابلق بر روی برگ های خود کرک نسبتاً زیادی دارند که هنگام تابش هر نوع نوری نظیر نور خورشید یا لامپ، بر روی سطح برگ هایشان ابلق بودن یا چند رنگ بودن برگ های خود را نشان می دهند. گیاهان ابلق چند رنگی انعکاسی ناشی از کرک دارای برگ های ارغوانی و قرمز رنگ هستند که از معروفترین آنها می توان به گیاه حسن یوسف و آنتوسیانین اشاره نمود.
این نوع گیاهان ابلق دارای چند نوع رنگدانه هستند که اصلی ترین این رنگدانه ها آنتوسیانین نام دارد و سبب پوشیده شدن رنگدانه سبز می گردد، در نتیجه برگ گیاه رنگ قرمز، ارغوانی و یا بنفش پیدا می کند. از معروف ترین ابلق های دارای رنگدانه آنتوسیانین می توان به گیاهان شبدر، آناناسیان و شمعدانی خاص اشاره نمود.
این نوع گیاهان نیز با انعکاس نور بر روی سطح برگ هایشان ابلق بودن خود را نمایان می سازند که این اتفاق در حین قرار گرفتن لایه ای از هوا در زیر اپیدرم اتفاق می افتد و موجب می شود که برگ ها رنگ سفید و نقره ای به خود بگیرد. از مشهور ترین گیاهان ابلق حبابی می توان به گیاه پیله آ و برگ های نگون سار اشاره نمود.
همانطور که گفته شد گیاهان ابلق به انواع مختلفی تقسیم می شوند و هر کدام بنا به دلیل خاصی از جمله ژنتیک و یا وجود برخی رنگدانه ها به این شکل درآمده اند از این رو این نظریه که می توان گیاهی را ابلق نمود کاملا اشتباه است، چرا که هیچ گیاهی قابل ابلق نمودن نیست بلکه تنها به واسطه شرایط می توان میزان ابلق بودن را در گیاه کاهش و افزایش داد. به طور کلی گیاهان ابلق برای حفظ رنگ و سلامت خود نیازمند مراقبت زیاد هستند و تفاوت آنها با گیاهان سبز در تنوع رنگ برگ ها، ساقه، گل و شرایط نگهداری می باشد.
گیاهان ابلق برای حفظ نمودن خاصیت خود همواره به دریافت نور کافی خورشید احتیاج دارند و در صورت دریافت نور کم و ناکافی، آسیب می بینند و خاصیت ابلق بودن خود را از دست می دهند. به علاوه در بسیاری از انواع گیاهان ابلق، گیاه کم کم و به مرور زمان به رنگ اولیه خود یعنی همان سبز باز می گردد از این رو باید این گیاهان زینتی را در محلی قرار داد که نور خورشید به خوبی به آنجا بتابد ( مثلا لبه پنجره ها ) تا بتوانند نور کافی و مورد نیاز خود را دریافت کنند. علاوه بر دریافت نور کافی، برای کود دهی گیاهان ابلق نباید از کودهای ازت و آهن استفاده شود چرا که استفاده از این دو کود برای این نوع گیاهان سبب تغییر رنگ و سبز شدن برگ های آنان به طور کامل می گردد؛ در عوض باید از کودهای فسفر و پتاس بالا استفاده نمود تا رشد برگ های ابلق افزایش یابد و رنگ آنان حفظ گردد.
برای ابلق یا دو رنگ شدن گیاهان دلایل بسیاری وجود دارد و گیاهان طی چندین مرحله به این شکل ( ابلق ) در می آیند، اما همواره می توانند در کوتاه ترین زمان ممکن تغییر شکل دهند و به شکل اولیه خود بازگردند. هنگامی که گیاهان ابلق شروع به از دست دادن رنگ نی و یا ساقه خود کنند دچار تباردیسی گشته اند، تباردیسی نوعی بیماری در گیاهان ابلق است که موجب بازگشت رنگ سبز به گیاه می گردد.
گیاهان به دلایل مختلفی دچار تبار دیسی می شوند که یکی از مهم ترین این دلایل قرارگیری در نور کم و یا زیاد است چرا که نور عاملی بسیار مهم و موثر در حفظ ویژگی ابلق بودن گیاهان است. هنگامی که گیاهان ابلق نور کافی دریافت نکنند دچار رنگ پریدگی شده، به مرور رنگ برگ هایشان به سبز تغییر کرده و کوچک می شوند از این رو باید نور کافی دریافت کنند. به علاوه نور زیاد نیز موجب سوختن یا زرد شدن برگ های گیاهان می گردد و همواره حالت ابلق گیاهان را از بین خواهد برد، به عبارت دیگر رنگ گیاه کاملاً سبز یا زرد می شود؛ به همین دلیل گیاهان ابلق برای حفظ ظاهرشان باید نور کافی دریافت کنند و همواره در معرض نور شدید و مستقیم خورشید قرار نگیرند. برای جلوگیری از پیشرفت تباردیسی در گیاهان باید به محض مشاهده تغییر رنگ ساقه و برگ ها سریعا قسمت سبز شده را قطع کنید و گیاه را هرس نمایید تا از سرایت کردن این نوع بیماری به سایر قسمت های گیاه جلوگیری شود.